Bilişim Etiği

Merhaba arkadaşlar , bilgisayar mühendisleri , bilişim mühendisleri , yazılım mühendisleri kısacası bilgi iletişim teknoloji ile çalışmalar yapan mühendisler için hazırlanmış etik davranışlar klavuzu var , okumanızın faydalı olacağını düşünüyorum.

BİLİŞİM ETİĞİ
Türkiye Bilişim Vakfı tarafından hazırlanmıştır.
Bir bilişimci, mesleğinin gereklerini yerine getirirken;
Temel İlkeler
1.    Toplumun ve bireylerin güvenliğini, sağlığını ve esenliğini gözetir.
2.    Adil, dürüst ve güvenilir olup, tüm insanlara karşi hiçbir ayrım gözetmeksizin eşit davranır.
3.    İnsanların özel yaşamına, saygınlığına ve iyelik haklarına saygı gösterir.
Genel Mesleki Yükümlülükler
Mesleğiyle ilgili her türlü davranış, çalışma ve ilişkilerinde en yüksek ahlaki degerler doğrultusunda hareket eder ve sorumluluk üstlenir.
1.    Mesleği ile ilgili yasa, kural ve standartları ögrenir, izler, onlara uyar.
2.    Sahip olduğu mesleki bilgi, beceri ve deneyimleri kişisel ve kurumsal çıkarlara zarar vermeksizin paylaşır.
3.    Bireylere ve kurumlara ilişkin özel bilgilerin gizliliğine ve korunmasına özen gösterir.
4.    Bağlı olduğu yükümlülüklere ve sözleşmelere uyar.
5.    Denetimi altındaki verilere dayanarak yapacağı kestirim ve saptamalarda gerçekçi ve yansız olur.
6.    Sorumlu olduğu iş çerçevesinde ilgili tarafları çıkarları konusunda bilgilendirir, varsa çıkar çelişkilerinde taraflardan birinin yararına davranmaz
7.    Yolsuzluklara ve dürüst olmayan işlere bulaştığından kuşku duyduğu kişi ve kurumlarla işbirliğine girmez.
8.    Sorumlu olduğu işle ilgili, işverenin bilgisi dışında, kişi veya kuruluşlardan gelebilecek komisyon, pay, prim tekliflerini ve herhangi bir maddi yardımı geri çevirir.
9.    Ücretinin belirlenmesine esas alınacak mesleki niteliklerini tam ve doğru olarak bildirir.
Bireysel Yükümlülükler
Teknik yeterliliğini korur, geliştirir ve yalnızca yeterli eğitim, bilgi birikimi ve deneyime sahip olduğu alanlarda kendi isteğiyle görev alır.
1.    Mesleki eleştirilere açık olur. Bu eleştirilerin sonucu gördüğü eksikliklerini gidermeye çalışır.
2.    Hatalarını kabul eder ve örtbas etmeye çalışmaz.
Toplumsal Yükümlülükler
Toplumun esenliği, sağlıgı ve güvenliğine uygun kararlar almadaki sorumlulugunu kabul eder ve toplumu ve çevreyi tehlikeye sokacak etkenleri gizlemez, duyulmasına çalışır.
1.    Kendi çıkarını, işvereninin çıkarını ve müşterisinin çıkarını hiçbir zaman toplum çıkarının üstünde görmez.
2.    Kamuya yapılan açıklamalarda yansız ve dürüst olur.
3.    Toplumun bilişim teknolojisi uygulamaları ve bunların doğuracağı sonuçlar hakkında aydınlanmasına ve toplumda gerekli bilincin oluşmasına katkıda bulunur.
Ürün ve Hizmetle İlgili Yükümlülükler
Ürünün ve üretim sürecinin en yüksek niteliğe, verime ve etkinliğe ulaşması için çalışır.
1.    Sistem gereksinimlerinin belirlenmesinde ve tasarımında, kullanıcıların ve sistemden etkileneceklerin gereksinimlerinin açık olarak ortaya konmasını sağlar.
2.    Ürün geliştirme ve üretim sürecinde yapılan gözden geçirme, denetim ve sınamalarda nesnelliği esas alır ve yapıcı davranır.
Meslektaşlar ve İş Arkadaşlarıyla İlgili Yükümlülükler
Meslektaşlarının ve iş arkadaşlarının mesleki gelişmelerine yardımcı olur ve Meslek Ahlaki İlkeleri’ne uymaları için özendirir ve destek verir.
1.    Meslektaşlarının ve iş arkadaşlarının görüş, kaygı ve şikayetlerine ilgisiz kalmaz.
2.    Meslek yaşamında ilerlemek için hiçbir zaman meslektaşlarını gerçek olmayan nedenlerle eleştirmek, suçlamak yolunu seçerek onlara zarar vermez.
3.    Meslektaşlarının çalışma ve çabaları sonucu ortaya çıkan ürün ve fikir eserlerine karşı gereken saygı, önem ve dikkati gösterir.
4.    Meslektaşlarının çalışmalarını, kişisel çıkarları için izinsiz olarak incelemez, kullanmaz ve geliştirmez. Eğer herhangi bir şekilde kullanırsa, kaynağını mutlaka belirtir.
5.    Henüz patent veya kopyalama hakkıyla ilgili yasal bir hak almamış olsa bile akademik ve mesleki tüm çalışmalara ve ürünlere karşı saygılı olur.
6.    Meslektaşları hakkında bilgi sorulduğunda dogru bilgi verir ve işle ilgili olmayan özel bilgileri açıklamaz.
İşveren ve Müşterilerle İlgili Yükümlülükler
İşvereni ve müşterileriyle olan mesleki ilişkilerinde daima güvenilir olur ve dürüst davranır.
1.    İş alırken ve yükümlülüklerini yerine getirirken politik çevresini, yakınlık ve kişisel ilişkilerini ve maddi gücünü kullanarak haksız bir yarar veya üstünlük sağlamaya çalışmaz.
2.    Kendi işvereninin bilgisi ve izni olmadan ikinci bir işyerinde veya projede görev almaz.
3.    Kendi işvereninin kaynaklarını ve olanaklarını işverenin onayı dışında kişisel işlerinde veya başka bir grubun işlerinde kullanmaz.
Bu İlkelerle İlgili Sorumluluklar
Bu “Bilişim Mesleği Ahlak İlkeleri” ne sahip çıkar ve yaygınlaşması için çaba gösterir.
Bu ilkeleri çiğneyen veya göz ardı eden kişi ve kurumlara karşı gerekli girişimlerde bulunur.